15 Kasım 2008 Cumartesi

Glutensiz Yaşam

Dilara Koçak / bilgi@mezurasaglik.com.tr

Çölyak hastalığı, tahıllardaki ‘gluten’ adlı proteine karşı ince bağırsakta görülen hassasiyettir. Tedavi sürecinde gluten içeren ürünler diyetten çıkarılır

Çölyak hastalığı bir ince bağırsak alerjisidir. Bu alerji; buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılların içinde bulunan “gluten” ismi verilen proteine karşı ince barsağın ömür boyu sürecek bir hassasiyet göstermesi olarak tanımlanır. Besin öğeleri ince bağırsaktaki villus çıkıntıları sayesinde emilir. Ancak glutene karşı alerjisi olan kişilerin ince bağırsağında “gluten” bu villuslara zarar verir ve vücut için gerekli olan besin öğeleri ince bağırsaktan emilemez. İşte bu alerji “Çölyak”tır...


Glutene geçit yok

Hastalık bazı bireylerde yıllarca hiç belirti vermez veya çok hafif seyreder. Kişi çölyaklı bir hasta olduğunu uzun süre fark etmeyebilir. Hastalık tipik belirtilerle başlayabileceği gibi çok hafif belirtilerle de seyredebilir. Çölyak hastalığı olan çocuklarda özellikle karın ağrısı, karında şişlik, ishal, huzursuzluk, iştahsızlık, enfeksiyonlarda artış ve gelişme geriliği görülür. Dışkı yağlı, genellikle sulu ve kötü kokuludur. Diyete dikkat edilmezse; çocukların gelişimi durabilir, özellikle bazılarında anemi gelişir ve cilt problemleri ortaya çıkar.

Tedavide gluten içeren tüm ürünlerin diyetten çıkarılması gerekir. Glutenin diyetten çıkarılması ile hastalığın belirtilerinde kısa süre içinde gerileme gözlenir. İnce bağırsaktaki histolojik bozuklukların düzelmesi ise bir kaç aydan önce olmaz. Eğer iyileşme gözlenmezse ya diyet tam olarak yapılmıyor ya da hastalığın tanısı yanlış konulmuş demektir.

Ekmek, makarna, bisküvi, kek, kraker, pasta, irmik, birçok tahıl gevreği çeşidinde gluten bulunur. Bu nedenle diyette buğday, çavdar ve arpa ile yapılan her türlü yiyecek diyetten çıkartılır. Diyette tahıl grubundan mısır ve pirinçten yapılan yiyecekler tercih edilir.  Bununla birlikte, piyasada glutensiz unlar ve glutensiz ürünler de bulunmaktadır. Çölyak hastalarına yol gösterici olması açısından Çölyak ile ilgili dernekler de kurulmuştur (Bilgi için: www.colyak.org.tr).
Çölyak tedavisinde yulaf tüketimi hâlâ soru işaretli durumdadır.  Bu nedenle koruma amaçlı günde 50 gr’dan fazla yulaf tüketme-meye dikkat edilmelidir.

Kaynak : milliyet.com.tr

13 Kasım 2008 Perşembe

Çölyak hastalığı tüberküloz riskini artırıyor

Çölyak hastalığı tüberküloz riskini artırıyor 

Halk arasında ince bağırsak alerjisi olarak bilinen çölyak hastalığı, tüberküloza yakalanma riskini artırıyor.

Uluslararası sağlık dergisi 'Thorax'ta yayımlanan yeni bir çalışmada, yetişkin dönemlerinde çölyak hastalığı teşhisi konulanların, aktif tüberküloz enfeksiyonu geliştirme riskinin diğer kişilere göre dört kat daha fazla olduğu belirtildi.

Hastalığa çocukken yakalananlarda ise bu risk üç kat.

İsveç Orebro Üniversite Hastanesi'nde gerçekleştirilen ve 14 bin çölyak hastası ile hasta olmayan 70 bin kişinin karşılaştırıldığı çalışmada, tüberkülozun önce teşhis edilmesinin, çölyak hastalığı riskini neredeyse ikiye katladığı sonucuna ulaşıldı.

Araştırmacılar, 'gluten intoleransı' olarak da bilinen çölyak ve tüberküloz arasındaki ilişkinin, D vitamini ve kalsiyumun az alınmasına bağlı olabileceği belirtti.

Araştırmacılara göre bu ilişki, çölyak hastalarında görülen sindirim bozukluğu ve gluten içermeyen bir diyetin yolaçtığı besin yetersizliğinden de kaynaklanıyor.

D vitamininin, tüberküloz enfeksiyonuna karşı bağışıklık sisteminin verdiği mücadelede önemli bir rol oynadığı belirtiliyor.
  
Çölyak hastalığı, tahıllarda bulunan gluten maddesine karşı oluşan kronik bir reaksiyon olarak tanımlanıyor.


Kaynak: cnnturk.com